Nieuwe regels voor producten met grondstoffen voor explosieven

In 2015 komt er nieuwe wet- en regelgeving rondom de verkoop en bezit van producten die kunnen worden gebruikt om explosieven te maken. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) vraagt bedrijven zich hierop voor te bereiden. U kunt nu al verdachte transacties, verdwijningen en diefstal melden bij het Meldpunt Verdachte Transactie Chemicaliën. Let daarnaast ook op de hoogte van concentraties in bepaalde stoffen. Voor sommige stoffen geldt namelijk een grenswaarde. Boven die waarde moeten particulieren een vergunning hebben.

Een aantal producten met chemicaliën kunnen, naast hun dagelijkse toepassingen,  gebruikt worden om explosieven mee te maken. Sommige van deze producten worden ook verkocht in drogisterijen. Het gaat dan om onder andere ontsmettingsmiddel, schoonmaakmiddel of bleekmiddel op basis van waterstofperoxide. Flesjes nagellakremover of oplosmiddel met aceton kunnen ook misbruikt worden. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid adviseerde al om extra op deze producten te letten en verdacht gedrag te melden bij het Meldpunt Verdachte Transacties Chemicaliën.

De Europese Unie heeft in 2013 een verordening (98/2013) aangenomen over het op de markt brengen en het gebruik van precursoren (grondstoffen) voor explosieven. Daarmee wordt het verplicht voor bedrijven om extra controles uit te voeren bij de verkoop van deze producten en verdacht gedrag te melden. Daarnaast mogen een aantal producten alleen verkocht aan particulieren die in het bezit zijn van een vergunning. Dit betreft onder meer producten met meer dan 12% waterstofperoxide.

Waarom is waakzaamheid geboden
Zelfgemaakte explosieven zijn een voorkeurswapen voor terroristen en andere criminelen. Dit komt mede door de vrije verkrijgbaarheid van grondstoffen. Ook de benodigde kennis voor het zelf vervaardigen van explosieven is eenvoudig te vinden, bijvoorbeeld op internet. Bij de meeste terroristische aanslagen in West-Europa is dan ook gebruik gemaakt van zelfgemaakte explosieven. De grote aanslagen in Londen (2005) en Oslo (2012), waarbij gebruik werd gemaakt van zelfgemaakte explosieven, illustreren dit risico.

De waakzaamheid van bedrijven heeft in het recente verleden een belangrijke rol gespeeld in het ontdekken en verstoren van voorbereidingen voor aanslagen en andere criminele activiteiten. Daarom is het belangrijk om verdachte transacties, verdwijningen en diefstal te melden van producten waarmee explosieven gemaakt kunnen worden. Voor een aantal producten met een groot risico zijn daarnaast aanvullende maatregelen nodig die de beschikbaarheid voor particulieren  beperken. Dit betreft producten die bijna geen particulier gebruik kennen zoals producten met een hoge concentratie waterstofperoxide.

Wat verandert er en wanneer
Sinds 2 september 2014 is de verordening over het op de markt brengen en het gebruik van precursoren voor explosieven van toepassing in Nederland. De noodzakelijke aanvullende Nederlandse wet- en regelgeving is naar verwachting medio 2015 gereed. Tijdens deze overgangsperiode wordt bedrijven gevraagd om zich op de nieuwe regels voor te bereiden en verdachte transacties, verdwijningen en diefstal al te melden. De nieuwe regels bevatten twee hoofdonderdelen, die hieronder worden toegelicht.

1. Melden van verdachte transacties, verdwijningen en diefstal
Verdachte transacties, verdwijningen en diefstal van producten met precursoren voor explosieven moeten gemeld worden bij het Meldpunt Verdachte Transactie Chemicaliën. U kunt in Nederland 24/7 per telefoon melden via: 088 154 00 00. Maandag t/m vrijdag 9.00-17.00 mag u ook melden via precursoren@belastingdienst.nl.

Voor de volgende stoffen die vaak in drogisterijen worden verkocht dient u verdacht gedrag te melden:

In de meeste gevallen zal waterstofperoxide aangeboden worden in flesjes van 25ml tot 1 liter met 3-5% waterstofperoxide of flessen van 1 liter met 30% waterstofperoxide. Aceton wordt meestal aangeboden in verpakkingen van 100 milliliter tot 1 liter. De volledige lijst van stoffen waarvoor u dient te melden, kunt u vinden op http://www.nctv.nl/onderwerpen/tb/Tools/index/.

U hoeft alleen  verdachte transacties of verdwijningen te melden voor producten die bovengenoemde chemicaliën bevatten (1) in pure vorm of als hoofdingrediënt of (2) als onderdeel van een simpel mengsel (minder dan vijf ingrediënten). U hoeft daarnaast geen maatregelen te nemen voor producten die bovengenoemde chemicaliën bevatten in een concentratie die lager is dan 1%. Dit betekent dat u niet hoeft te melden voor haarkleuringsproducten met waterstofperoxide en tandpasta met kaliumnitraat.

Voorbeelden van verdacht gedrag zijn wanneer een klant:

-nerveus overkomt, gesprekken vermijdt, of niet het gebruikelijke type klant is
-ongebruikelijke hoeveelheden of ongebruikelijke combinaties van producten wil kopen
-niet weet hoe het product normaal gebruikt wordt
-niet wil vertellen waarvoor hij/zij het product gaat gebruiken
-alternatieve producten of producten met een lagere concentratie weigert
-alleen contant wil afrekenen, vooral bij grote hoeveelheden
-weigert om informatie over identiteit of adres te geven wanneer dit gevraagd wordt
-het product op ongebruikelijke wijze wil laten verpakken of vervoeren

2. Beperken van de verkoop aan particulieren
EU Verordening 98/2013 beperkt ook de beschikbaarheid van een aantal stoffen voor particulieren. Na inwerkingtreding van de Nederlandse wet- en regelgeving in 2015 mogen producten, die de volgende stoffen bevatten in concentraties boven de grenswaarde, slechts aan particulieren verkocht worden die in het bezit zijn van een vergunning:

Stof                           Grenswaarde

Waterstofperoxide        12%
Nitromethaan                 30%
Salpeterzuur                   3%
Kaliumchloraat               40%
Kaliumperchloraat         40%
Natriumchloraat              40%
Natriumperchloraat        40%

Particulieren mogen deze stoffen niet in bezit hebben, gebruiken of importeren. Voor gebruik en bezit geldt een overgangsperiode: tot en met 2 maart 2016 mogen particulieren deze stoffen nog zonder vergunning in bezit hebben en gebruiken. Op etiketten dient bovendien te worden aangeduid dat de aankoop, het voorhanden hebben en het gebruik door particulieren aan beperkingen onderhevig is. Dit geldt alleen voor producten die aan particulieren worden aangeboden.

Meer informatie
Meer informatie is te vinden op: http://www.nctv.nl/onderwerpen/tb/Tools/index/. Daar kunt u ook een folder vinden, gericht op winkelmanagement, die praktische handvatten geeft voor het verantwoord verkopen van producten, evenals een poster voor verkopend personeel. Zodra de Nederlandse wet- en regelgeving aangenomen is, wordt meer informatie gepubliceerd over handhaving en vergunningverlening. Heeft u vragen over de nieuwe regels? Neem dan contact op met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid via explosieven@nctv.minvenj.nl.

Voor meer info: www.drogistensite.nl

Deel dit bericht: