Lage btw tarief voor alle preventieve gezondheidsproducten?

Recent heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan waarin beslist is dat het lage 6% btw-tarief van toepassing is op de verkoop van zonnebrandcrèmes en tandpasta. De Hoge Raad oordeelde dat het gaat om geneesmiddelen. Wat betekent deze uitspraak voor de praktijk? Mr. Ewoud de Ruiter, directeur van 3RRR Belastingadviseurs uit Utrecht zocht het voor Careality uit.

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat het lage btw tarief van toepassing is op geneesmiddelen, die voldoen aan de definitie uit de Geneesmiddelenwet (GMW) en de Geneesmiddelenrichtlijn. Volgens de richtlijn worden geneesmiddelen voor menselijk gebruik als geneesmiddel aangemerkt op basis van hun therapeutische werking (‘toedieningscriterium’) dan wel op basis van hun presentatie (‘aandieningscriterium’). Op grond van een eerdere uitspraak van het Hof van Justitie EU moet het zogenaamde aandieningscriterium ruim worden uitgelegd. Daaraan wordt voldaan als een product uitdrukkelijk als hebbende therapeutische of profylactische werking wordt aangeduid of aanbevolen, eventueel op het etiket, in de bijsluiter of ook mondeling of impliciet, dat bij de consument het de indruk wekt dat het deze werking heeft.

Hoge Raad gaat voor ruime uitleg van het begrip geneesmiddel
Wat de Hoge Raad precies bedoeld heeft met haar overwegingen is niet duidelijk. De Hoge Raad heeft gezegd dat het begrip geneesmiddel ruim moet worden uitgelegd, maar hoe ruim precies is niet bekend. Er worden meer producten verkocht, die aan de hiervoor genoemde voorwaarden voldoen. Maar of daarop het lage tarief voor geneesmiddelen op mag worden toegepast, is niet duidelijk.

Onduidelijk op welke producten het lage btw tarief nog meer van toepassing is
Tandpasta en zonnebrandcrème zijn preventieve gezondheidsproducten en voldoen aan de hiervoor genoemde voorwaarden. Dit omdat op de verpakking is vermeld dat het product geschikt is voor en behulpzaam bij het voorkomen van ziekte, gebrek, wond of pijn bij de mens. Op dit moment is nog niet duidelijk of bijvoorbeeld flosdraad en mondwater, die ook fluoride bevatten en gezichtscrème en lippenbalsem, die een uv-filter bevatten, onder het lage tarief vallen. Ik vind het verdedigbaar om dat standpunt in te nemen. De Belastingdienst heeft al aangegeven de uitspraak te moeten bestuderen, voordat zij eventuele vragen kan beantwoorden over de toepassing van het lage btw tarief op andere producten dan tandpasta en zonnebrandcrème.

Wat voor de toekomst te doen
U kunt inventariseren welke producten in uw ogen – of eigenlijk in die van de consument – voldoen aan de hiervoor genoemde voorwaarden, dat ze voldoen aan de definitie geneesmiddel. Voor die producten kunt u besluiten om het lage btw tarief te berekenen. Mocht dat later toch onjuist blijken, dan loopt u het risico op naheffing van te weinig berekende btw. U kunt er daarbij voor kiezen om de bruto prijs van het product dus inclusief het lage btw tarief voorlopig gelijk te houden aan de prijs inclusief het hoge btw tarief. Wordt later duidelijk dat het hoge btw tarief toch van toepassing is, hebt u die feitelijk al geïnd. Als definitief duidelijk is dat het lage btw tarief van toepassing is, kunt u dat voordeel op dat moment doorgeven aan de consument. Op het moment dat u doorgaat met het berekenen van het hoge btw tarief en daar bezwaar tegen aantekent bij de afdracht op de aangifte, verwacht ik dat het lastiger zal zijn de te veel berekende btw terug te vragen. Zie ook hierna onder het kopje terugvragen van teveel berekende btw.

Mocht u besluiten het lage btw tarief te gaan berekenen is het mogelijk wel verstandig om hierover te overleggen met de Belastingdienst. Dit om te voorkomen dat er bij latere correcties boetes worden opgelegd.

Terugvragen teveel berekende btw
Voor reeds gedane afdrachten btw aan de Belastingdienst geldt dat als de op de aangifte omzetbelasting afgedragen omzetbelasting minder dan 6 weken geleden is betaald er nog een bezwaartermijn loopt. Tegen de afdracht kunt u dan bezwaar aantekenen. Voor afdrachten omzetbelasting waartegen geen bezwaartermijnen meer open staan, kan alleen om ambtshalve vermindering van afgedragen omzetbelasting worden verzocht. De termijn om herziening te verzoeken verloopt na vijf jaar na afloop van het jaar waarin de te veel gefactureerde btw verschuldigd is geworden. Als u nog in 2016 een verzoek tot herziening wilt indienen, kan dat voor de jaren vanaf 2011. Het algemene beleid van de Belastingdienst is om geen ambtshalve teruggaven te verlenen op basis van een door de belastingrechter gedane uitspraak, als de aanslag al definitief is. Voor het verleden verzoeken om ambtshalve teruggave acht ik daarom weinig kansrijk, als er geen bezwaartermijnen meer lopen.

Tekent u bezwaar aan of verzoekt u om ambtshalve vermindering, dan is het de vraag hoe de Belastingdienst omgaat met de toepassing van artikel 37 van de Wet op de omzetbelasting 1968. Die bepaling verplicht dat omzetbelasting, die in rekening is gebracht (op de factuur vermeld), moet worden afgedragen. Als de factuur aan een particulier is gericht, geldt deze bepaling niet. Indien betoogd wordt dat de tandpasta en zonnebrandcrème alleen door particulieren wordt gekocht, zou het in rekening brengen van het onjuiste bedrag toch tot een teruggave kunnen leiden. Eventueel herstel van de onjuist berekende btw door het uitreiken van een nieuwe factuur, lijkt mij niet realistisch omdat in de meeste gevallen niet bekend zal zijn wie de oorspronkelijke kopers waren.

Wordt de wet aangepast?
Tot slot is het de vraag wat de uitspraak zal betekenen voor de toekomst. De uitspraak van de Hoge Raad kan wel eens een ruime werking hebben, waardoor veel meer producten onder het lage btw tarief vallen. Komt er reparatiewetgeving waardoor bijvoorbeeld alleen nog als zodanig geregistreerde geneesmiddelen onder het lage btw tarief zullen vallen? In de wet Overige fiscale maatregelen 2016 was al een beperking opgenomen. Geneesmiddelen die zonder de in de Geneesmiddelenwet genoemde handelsvergunning mogen worden geleverd, werden uitgesloten van het verlaagde tarief. Dit voorstel is uiteindelijk ingetrokken, omdat men het niet zonder nader onderzoek naar de gevolgen daarvan wilde aannemen.

Ewoud de Ruiter – directeur 3RRR Belastingadviseurs bv
030 – 687 0 383

(foto’s: archief Careality, fotolia / Photographee.eu, alsmede TS Products/Argan)

Deel dit bericht: